autor: Maciej Gallas, rozdział "Od ogółu do szczegółu – zagadnienie indywidualnego kształcenia śpiewaka-chórzysty" [w:] monografii: "Wokół emisji głosu. Technika - Metodyka - Praktyka", red. M. Karwaszewska, M. Fedyk-Klimaszewska, Wyd. Akademii Muzycznej im. S. Moniuszki w Gdańsku, 2021, ISBN 978-83-64615-50-4, s.145-158.
ABSTRACT
From Generality to Detail: The Issue of the Individual Vocal Training of the Choral Singer
In his article, the author focuses on the figure of the singer who simultaneously learns the solo singing and performs in choirs and vocal ensembles. He pays particular attention to eight phenomena emerging from such combination of vocal roles that may impede the development of solo skills. The vocal education system operates in a way that fosters, during its different stages, the students’ participation in collective singing. Based on the author’s observations and professional experience, it follows that the way the students function in choirs and vocal ensembles has a crucial – both positive and negative – influence on their individual vocal development. Therefore, one should make every effort to reduce the negative influence of particular factors. In the context provided, a special need arises for close cooperation between the singing teacher and the choir director.
autor: Maciej Gallas, rozdział: "Wybranie źródła motywacji w obszarze pedagogiki wokalnej" [w:] „Śpiew: historia, praktyka, pedagogika" Tom II, wyd. Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu i Akademia Muzyczna im. K.Lipińskiego we Wrocławiu red. P.Łykowski, M.Kolasa-Hladikova, Wrocław 2020 ISBN 978-83-65473-21-9
STRESZCZENIE
Autor charakteryzuje zjawisko motywacji, jako kluczowy parametr decydujący o jakości i szybkości rozwoju poziomu wykonawczego w zakresie działalności muzycznej. Przedstawia przegląd definicji pojęcia motywacja oraz charakteryzuje różne jej rodzaje. W tekście zawarta jest szczegółowa analiza czynników motywujących i demotywujących, które zostają przypisane do konkretnych rodzajów motywacji. Autor przytacza autentyczne deklaracje osób uczących się śpiewu na temat przyczyn podejmowania nauki oraz omawia je pod względem rodzajów oraz siły motywacji. Opisane zostało również badanie ankietowe oraz przedstawione płynące zeń wnioski. W zakończeniu tekstu znajdują się porady dla nauczycieli na temat wzbudzania i utrzymywania wysokiego poziomu motywacji wśród swoich wychowanków. Naczelnym wnioskiem płynącym ze wszystkich przedstawionych analiz, obserwacji i badań jest szczególne docenienie motywacji samoistnej, jako immanentnego składnika talentu muzycznego. Motywacja sterowana- integracyjna jest natomiast głównym obszarem celowego oddziaływania pedagoga wykonawczego przedmiotu muzycznego.
autor: Maciej Gallas, rozdział: "Przewodnik po szwedzkim oratorium Pehra Frigla "Försonaren på Oljoberget”. Kompozytor, dzieło, praktyka wykonawcza" [w:] „Śpiew: historia, praktyka, pedagogika" Tom II, wyd. Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu i Akademia Muzyczna im. K.Lipińskiego we Wrocławiu red. P.Łykowski, M.Kolasa-Hladikova, Wrocław 2020 ISBN 978-83-65473-21-9
SUMMARY
The author discusses (unknown in Poland) Pehr Frigel’s oratorio "Försonaren på Oljoberget", which should be translated as "The Redeemer on the Mount of Olives” and presents a compendium of knowledge about this composition. An important element of this article is the composer's biography and description of his creative achievements. The oratorio is analysed in terms of music elements and vocal technique. The article includes an authorial translation of the lyrics. The oratorio, which consisting of an introduction and three parts, is composed for the following cast: solo voices: two sopranos, alt, tenor, bass; mixed choir and symphony orchestra. The oratorio consists of solo arias, recitatives, duo, ensemble, choirs, chorals and overture. The composition has high artistic values and is an attractive material for performers: soloists, choir and orchestra.
autor: Maciej Gallas, rozdział: "Zagadnienie doboru obsady wokalnej (solowa contra zespołowa) w historycznej i współczesnej praktyce wykonawczej w kompozycjach wokalno-instrumentalnych Johanna Sebastiana Bacha" [w:] CANTUS CHORALIS SLOVACA 2018 Zborník materiálov z XIII. medzinárodného sympózia o zborovom speve v Banskej Bystrici, red: prof. PaedDr. Milan Pazúrik, Banska Bystrica 2019, ISBN 978-80-557-1566-7
SUMMARY
Since the midpoint of the 20 century the music world has witnessed the whole new approach to the Bach music.The change aimed at returning music of the Thomaskantor in Leipzig as close to its original condition as it was possible. This was made possible by restoring historical instruments and conducting profound studies on this ground. The idea of playing Bach's music in romantic orchestra manner is being overtaken by historic interpretation. The issue described, concerns also the quantity of the cast either vocal or instrumental. I present facts and historical factors providing evidence of the number of singers that was originally used by the composer. As an example I have chosen the composition of the significant size and momentum which undoubtably is St John Passion. The additional point in its favor is the fact that it had been conducted by Bach for four time which gave him an opportunity to present it in the best possible and premeditated manner. It concerns not only the quality of the interpretation, but also the quantity of the vocal cast which could affect the style. I give analysis to three model types of vocal cast: soloists, vocal ensemble (several people) and choir (dozens of people). In the solo conceptions the soli and tutti parts are interpreted by the same singers. However the composition doesn’t gain monumental form, but its details are better stressed. One can hear phrasing and ornaments. The vocal ensemble conception allows to manipulate the contrast of the sound - soli & tutti, to differentiate the characters on the stage and diversify the composition structure. Therefore the conception is the closest to its original form, used by Bach. The most anachronistic conception is the choral though it allows to create drama on the stage and manipulate dynamism of loudness on the range scale. At the end I focus on the the music work identity. I ask the question about how far can we go from Bach music in our interpretations? How much can we manipulate original, historical set of instruments and quantity of the singers
autor: Maciej Gallas, rozdział: „Selected sources of motivation in the field of art didactics” [w:] „Profesional Challenges of vocal pedagogy in the 21st century” red: prof. dr hab. Piotr Łykowski, dr hab. Monika Kolasa-Hladíková, Wyd. Akademia Muzyczna im. K. Lipińskiego we Wrocławiu i PSPŚ, Wrocław 2019 ISBN 978-83-65473-19-6
SUMMARY
The author characterizes the motivation phenomenon as a key parameter determining the quality and development rate of the performance level of musical activity. It provides an overview of the definition of motivation concept and describes its different types. The paper contains a detailed analysis of the motivating and demotivating factors that are assigned to specific types of motivation. The author quotes authentic declarations of singing learners about the reasons for learning and discusses them in terms of types and strength of motivation. The questionnaire survey was also described and its conclusions were presented. The paper ends with advice for teachers to encourage and maintain a high level of motivation among their students. The main conclusion drawn from all the presented analyses, observations and studies is a special appreciation of self-motivation as an immanent component of musical talent. Integration-guided motivation is the main area of the deliberate influence of the executive pedagogue of a musical subject.
autor: Maciej Gallas, rozdział: "Relacja mistrz- uczeń: coaching czy mentoring?" w monografii: "Annales Universitstis Mariae Curie-Skłodowska sectio Artes"; red. Tomasz Jasiński, wyd. Uniwersytetu UMCS, Lublin 2018
SUMMARY
The article presents the problem of application of mentoring and coaching (concepts from the psychology of business) in the methodology of teaching music art subjects. The author discusses the following issues: relations between a master and a student; the definition of mentoring and coaching; similarities and differences between mentoring and coaching; the role of a mentor and a coach as teachers of music art subject; stages of work of a teacher as part of the concept of mentoring and coaching; psychological con- sequences of inadequate application of mentoring or coaching during particular stages of education. In conclusions, the author underlines that mentoring is a historical approach and is customarily strongly rooted in artistic pedagogy, and the “master-student” relation is its most accurate implementation. In contrast, coaching is a relatively young idea, and in the case of teaching music, it is also intuitively used. Mentoring leads to and gives information, whereas coaching asks questions and mobilizes to activity. The process of music teaching of the artistic subject may include both these methods. They merge and supplement each other. Mentoring is more natural and useful at the initial stage of teach- ing, coaching is worth applying in its final stage, when seeking originality and uniqueness becomes more important.
autor: Maciej Gallas, rozdział: "Nieznana twórczość wokalno-instrumentalna Rene de Boisdeffre w kontekście wykonawczym na przykładzie utworów Dans la Foret op.41 i Messe de Notre-Dame de Sion op. 47" [w:] "Śpiew: historia, praktyka, pedagogika", wyd. Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu i Akademia Muzyczna im. K.Lipińskiego we Wrocławiu red. B.E.Werner, P.Łykowski, Wrocław 2018
STRESZCZENIE
Moje działania, uwieńczone nagraniem płyty oraz napisaniem artykułu, wpisują się w nurt popularyzowania sylwetek nieznanych lub zapomnianych kompozytorów. Fonografia dzieł René de Boisdeffra powoli pojawia się w przestrzeni publicznej, natomiast piśmiennictwo w tym zakresie prawie nie istnieje (w języku polskim brakuje go zupełnie). Gdy w 2017 roku stałem się wykonawcą muzyki Boisdeffra, zainteresowałem się jego życiem oraz dokonaniami- i tak zrodził się pomysł napisania artykułu.
Kompozytor żył i tworzył w II połowie XIX w. we Francji. Pomimo trwającej wiele lat (od dzieciństwa) edukacji muzycznej, nigdy nie przejawiał zainteresowania uzyskaniem formalnego wykształcenia muzycznego. Jego styl kompozytorski uformował się na bazie dokonań Ch. Gounoda oraz C. Saint-Saënsa i nie zawiera tendencji postępowych. Cechuje go prosta harmonia i urokliwa melodyka. Komponował przede wszystkim muzykę kameralną oraz wokalno-instrumentalną (ponad 90 opusów): ody, sceny liryczne oraz biblijne, mszę, pieśni na głosy solowe z chórem.
W moim artykule omawiam dwa utwory w kontekście wykonawczym:
1. Dans la Forêt (w lesie) op. 41- odę symfoniczną na tenor solo, chór mieszany i orkiestrę z 1888 r. Treścią utworu są miłosne rozterki młodego mężczyzny, przeżywane na tle przeobrażającej się, leśnej przyrody. Oda zbudowana jest z czterech części. Tenor wykonuje: recytatyw, arię, arioso oraz kilkakrotnie dialoguje z chórem. Artykuł zawiera autorskie tłumaczenie tekstu ody.
2.Messe de Notre Dame de Sion op. 47. Msza pochodzi z 1890 r. Skład wykonawczy jest następujący: kwartet solistów, chór mieszany, orkiestra i organy. Msza jest w całości homofoniczna, posiada zwartą budowę i charakteryzuje się ładną melodyką.
autor: Maciej Gallas, rozdział: "W poszukiwaniu uniwersalnych praw i żelaznych reguł w obszarze metodyki nauczania śpiewu" [w:] "Śpiew: historia, praktyka, pedagogika", wyd. Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu i Akademia Muzyczna im. K.Lipińskiego we Wrocławiu red. B.E.Werner, P.Łykowski, Wrocław 2018
STRESZCZENIE
Poszukiwanie reguł i zasad w kolejnych przejawach ludzkiej działalności jest typowym zachowaniem wypływającym z ludzkiej natury. Jako pedagog śpiewu podjąłem proces myślowy zmierzający do sformułowania reguł, funkcjonujących w obszarze metodyki nauczania śpiewu. Temat został sformułowany prowokacyjnie, gdyż w istocie wszystkie przedstawione zasady są dość elastyczne oraz odnoszą się do zagadnień rozumianych ogólnie. W moim artykule opisuję i analizuję 22 autorskie zasady: warunkujące sposób działania nauczyciela, jego interakcję z wychowankiem, mechanizmy rządzące procesem dydaktycznym oraz jakość przekonań i nawyków nauczyciela, które mają wpływ na rozwój ucznia. Namysł nad podjętym zagadnieniem pozwolił mi na kształtowanie krytycyzmu wobec własnych działań oraz uzyskanie wglądu w specyfikę własnej pracy.
autor: Maciej Gallas, rozdział: "Problematyka wykonawcza i dydaktyczna zawarta w zbiorze etiud wokalnych Nicoli Vaccai Metodo Pratico" [w:] "Śpiew: historia, praktyka, pedagogika", wyd. Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu i Akademia Muzyczna im. K.Lipińskiego we Wrocławiu red. B.E.Werner, P.Łykowski, Wrocław 2018
STRESZCZENIE
Zbiór etiud wokalnych N. Vaccai „Metodo pratico” należy do żelaznego repertuaru dydaktycznego, powszechnie stosowanego w pedagogice wokalnej, szczególnie w początkowym okresie nauki. Zbiór zawiera 22 ćwiczenia kształcące: sposób łączenia dźwięków, precyzję wykonania interwałów (od półtonów do oktawy), biegłość głosu oraz wykonawstwo ozdobników muzycznych: appoggiatury, acciaccatury, mordentu, trylu, obiegnika. Porusza również zagadnienie wykonania recytatywu. W moim artykule przedstawiam sylwetkę kompozytora, tłumaczę jego zalecenia, wyjaśniające ogólną koncepcję metodyczną. Szczegółowo analizuję wszystkie 22 kompozycję: tłumaczę włoskie teksty i komentarze Vaccai oraz przedstawiam autorską analizę zagadnień wykonawczych. Kompozytor do realizacji zadań wykonawczych dołożył niezmiernie atrakcyjną, włoską melodykę, nieskomplikowany, ale pomocny akompaniament oraz niebanalne tekst poetyckie.
autor: Maciej Gallas, monografia: "Piękna Młynarka - Die schöne Müllerin - Franza Schuberta. Cykl pieśni w opracowaniu na tenor i gitarę", Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018. Książka + CD
WSTĘP
Oddajemy w ręce słuchacza utwór wokalno-instrumentalny zrealizowany w unikalnej konfiguracji wykonawczej: śpiew przy akompaniamencie gitary. Każdy meloman doskonale wie, że Piękna Młynarka skomponowana została oryginalnie na głos tenorowy z towarzyszeniem fortepianu. Istnieje pokaźna ilość takich nagrań na rynku wydawniczym. Krzysztof Szmyt w swojej monografii wylicza aż 180 nagrań płytowych (CD lub LP) dokonanych z fortepianem do roku 2010. W tym zestawieniu nie pojawia się ani razu kompozycja przedstawiona z akompaniamentem gitarowym. Nasza propozycja jest więc pod względem koncepcji doboru instrumentu zupełnie unikatowa. Wpisuje się tym samym w nurt poszukiwań nowego brzmienia dla kompozycji legitymujących się rozległą i ugruntowaną tradycją wykonawczą.
Poniższe opracowanie przedstawia podstawowe informacje dotyczące sylwetek twórców poezji i muzyki oraz okoliczności powstania utworu. Przedstawiamy wiadomości umożliwiające pełniejszy odbiór naszego wykonania zamieszczonego na dołączonej płycie CD, a więc: tłumaczenie tekstu oraz opis specyfiki transkrypcji gitarowej.
autor: Maciej Gallas, monografia: „Ewangelista w Pasji wg św. Jana Johanna Sebastiana Bacha. Autorska koncepcja wykonawcza uwzględniająca dwa warianty stroju muzycznego (barokowy i współczesny) w ujęciu komparatystycznym”, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013
STRESZCZENIE:
Niniejsza publikacja stanowi opis autorskiej koncepcji wykonawczej partii Ewangelisty w Pasji wg św. Jana, J.S.Bacha. Na jej kartach przedstawiam w syntetycznym ujęciu historyczną zmienność wysokości stroju muzycznego, ewolucję formy pasyjnej oraz historyczny kontekst powstania omawianej kompozycji. Ważna część mojej pracy to analiza literacko- muzyczna partii Ewangelisty. Składa się na nią poszukiwanie objaśnienia kontekstu teologicznego i kulturowego, związanego z obrzędowością i religijną tradycją Żydów. Przedstawiam zdarzenia harmoniczne, które w wyrazisty sposób wspierają poszczególne treści utworu. Identyfikuję i opisuję figury retoryczne, stanowiące muzyczną ilustrację i symboliczną charakterystykę osób i zdarzeń. Analizuję korelacje planów tonalnych z afektami poszczególnych odcinków muzycznych w myśl koncepcji Johannesa Matthesona. Połączenie tylu różnorodnych elementów w kompletną i doskonałą całość, gdzie brak jakiejkolwiek przypadkowości, czy niezręczności, potwierdza powszechnie istniejące przekonanie o geniuszu kompozytora i powoduje zachwyt nad złożonością i misternością jego utworu. Na bazie powyższych informacji kreślę autorską koncepcję wykonawczą, ukonstytuowaną w oparciu o osobiste doświadczenie artystyczne oraz dostępną fonografię.
Dzieło artystyczne (płyta CD dołączona do tej książki) jest zapisem projektu badawczego, polegającego na określeniu podobieństw i różnic w warstwie wykonawczej utworu, pojawiających się wraz ze zmianą wysokości stroju muzycznego (barokowego- 415 Hz i współczesnego- 440 Hz). W tekście omawiam aspekt techniczny i interpretacyjny wykonania całej partii Ewangelisty ze szczególnym uwzględnieniem tych różnic. Opisuję potencjalne warianty interpretacyjne i poszukuję źródeł ich inspiracji w zróżnicowanym podejściu do tematu Męki Jezusa Chrystusa.
Subiektywnie sformułowane wnioski po dokonaniu nagrania brzmią następująco: dla wokalisty przyzwyczajonego do poruszania się we współczesnym stroju (440 Hz), śpiewanie w nim jest wygodniejsze i bardziej intuicyjne. Wynika to z wszechogarniającej dominacji stroju a1=440 Hz w otaczającym nas środowisku muzycznym. Trudności techniczne, związane z wykonaniem wysokich dźwięków i udźwignięciem ogólnie wysokiej tessitury, wbrew pozorom nie odbiegają znacząco od tych, pojawiających się w niższym stroju. Wykonawstwo w stroju barokowym (415 Hz), do którego trzeba się przyzwyczaić w dłuższym okresie czasu, daje jednak większe możliwości subtelniejszego operowania dynamiką oraz łagodniejszą barwą głosu. Te właściwości pozwalającą bardziej adekwatnie oddać „ducha tej muzyki” i sugestywnie wyrazić ogólnie żałobną tematykę utworu.
autor: Maciej Gallas, rozdział: „Klasa śpiewu solowego- budowanie zespołu ludzkiego zorientowanego na sukces” [w:] Sąsiadek E. (red.), Wokalistyka w Polsce i na Świecie, Tom VIII, wyd. Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu z siedzibą we Wrocławiu oraz Akademia Muzyczna im. K.Lipińskiego we Wrocławiu, Wrocław 2012, s.180-200
STRESZCZENIE
Każda klasa śpiewu solowego posiada swoją unikalną kulturę organizacyjną, czyli zespół wartości, tradycji, przekonań i założeń. Nauczyciel, jako lider zespołu ludzkiego, roztacza wpływ na pozostałych członków grupy przede wszystkim poprzez przykład. Jego model myślenia przekłada się na sposób działania i z biegiem czasu ulega odzwierciedleniu przez grupę. Pedagog powinien być zwolennikiem idei szerokiego udziału swoich uczniów w konkursach wokalnych i wierzyć w możliwość odniesienia przez nich sukcesu. Uczeń jest wdrażany do postrzegania rywalizacji konkursowej, jako sytuacji zwyczajnej i powszechnej oraz stopniowo uczy się dystansować od konkretnych osiągnięć, maksymalizując jednocześnie wysiłki nakierowane na jak najlepszą produkcję artystyczną. Pedagoga, poza kompetencjami wokalnymi i metodycznymi wyróżniają takie cechy, jak: stabilność emocjonalna, kompetencje komunikacyjne, kreatywność, potrzeba osiągnięć i poczucie skuteczności. Nauczyciel wspiera pozytywne i stabilne poczucie wartości własnej swojego ucznia poprzez pozytywne wzmocnienia oraz konstruktywną krytykę. „Zdrowa” konkurencja panująca w grupie sprzyja podnoszeniu poziomu umiejętności poszczególnych osób. Przygotowując się do konkursu, uczeń często występuje publicznie, uczestniczy w konsultacjach, korzysta z różnych źródeł wiedzy. Nauczyciel wsłuchuje się w komunikaty zwrotne wysyłane przez ucznia oraz w opinie formułowane przez otoczenie, jest aktywny i otwarty. Uczeń, dzięki udziałowi w konkursach lepiej i szybciej się rozwija.
autor: Maciej Gallas, rozdział: „Zagadnienie wyboru wysokości stroju muzycznego w muzyce barokowej w aspekcie wykonawczym na przykładzie partii Ewangelisty w Pasji wg św. Jana J.S.Bacha” [w:] Sąsiadek E. (red.), Wokalistyka w Polsce i na Świecie, Tom X, wyd. Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu z siedzibą we Wrocławiu oraz Akademia Muzyczna im. K.Lipińskiego we Wrocławiu, Wrocław 2014, s. 38-45
STRESZCZENIE
Współczesna praktyka wykonawcza muzyki barokowej opiera się w przeważającej części na realizacjach w autentycznych strojach historycznych, aczkolwiek spotyka się wciąż wykonania w stroju współczesnym (440 Hz). Śpiewacy i studenci wokalistyki mogą stanąć wobec konieczności sprawnego poruszania się w obrębie różnych strojów muzycznych, a nawet szybkiego „przeskakiwania” pomiędzy nimi. Mój referat, poruszający ten problem, powstał na bazie eksperymentu, który polegał na obserwacji sposobu funkcjonowania mojego głosu i analizie efektu audytywnego, powstałego podczas dokonywania nagrania tego samego utworu barokowego, przy utrzymaniu tożsamych założeń interpretacyjnych. Materiałem muzycznym była partia Ewangelisty w Pasji wg św. Jana J.S.Bacha. Intuicyjnie założyłem, że wykonanie w niższym, historycznym stroju (415 Hz) będzie technicznie łatwiejsze. Oczekiwałem obniżenia stopnia trudności technicznych dzięki ogólnie niższej tessiturze i mniejszej liczbie wysokich dźwięków. To założenie nie potwierdziło się w toku przebiegu eksperymentu. Okazało się, ku mojemu zaskoczeniu, że wygodniej śpiewa mi się we współczesnym stroju. Fakt ten łączę z ogólnym przyzwyczajeniem głosu do śpiewu w stroju 440 Hz. Dominuje on w dzisiejszej przestrzeni muzycznej (instrumentarium szkolne, otoczenie dźwiękowe). Analizując powstały materiał (zarejestrowany na płycie CD i zaprezentowany podczas wygłaszania referatu) stwierdzam, że nagranie w historycznym stroju (415 Hz) brzmi lepiej: łagodniej, subtelniej; lepiej oddaje afekt i ducha tej kompozycji. Stwierdzam również, że nagła zmiana wysokości stroju muzycznego łączy się ze sporą dyskoordynacją sposobu prowadzenia głosu.
autor: Maciej Gallas, rozdział: "Figury retoryczne w muzyce wokalno-instrumentalnej na przykładzie partii Ewangelisty w Pasji wg św. Jana Johanna Sebastiana Bacha" [w:] Rzechowska-Klauza G. (red.), Muzyka wokalno-instrumentalna. Tradycja-inspiracja-forma, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2017, str. 23-53
STRESZCZENIE
W moim artykule opisałem oraz przedstawiałem przykłady występowania figur retorycznych, które zidentyfikowałem w partii Ewangelisty w „Pasji wg św. Jana” J.S.Bacha; są to: abruptio, anabasis, aposiopesis, appogiatura, assimilatio, bombus, catabasis, circulatio, elipsis, exclamatio, gradatio (climax), heterolepsis, hyperbole, hypobole, imaginatio crucis, interrogatio, multiplicatio, mutatio per motus, mutatio per systema, parrhesia, passus duriusculus, pathopoia, repetitio, ribattuta di gola, saltus duriusculus, suspiratio. Figura retoryczna jest to specyficzna, sformalizowana konstrukcja dźwiękowa (struktura: melodyczna, rytmiczna, harmoniczna) wytworzona w konsekwencji istnienia odpowiedniej treści literackiej i mająca na celu wzmocnienie oddziaływania tej treści w wymiarze audytywnym. Johann Sebastian Bach konstruując pasyjną narrację, obficie stosował figury retoryczne aby: muzycznie kreować nastrój, wzmacniać poszczególne treści, charakteryzować postacie, ilustrować odgłosy i zjawiska, wyrażać stosunek emocjonalny do poszczególnych treści. Przedstawiony przeze mnie fragment twórczości J.S.Bacha jest pod względem zastosowania języka muzycznej retoryki w pełni reprezentatywny na tle jego twórczości i całej epoki muzycznego baroku.
autor: Maciej Gallas, rozdział: „Arie A.Scarlattiego jako przykład literatury umożliwiającej kształcenie podstawowych elementów techniki wokalnej”, [w:] Sąsiadek E. (red.), Wokalistyka i pedagogika wokalna, Tom IX, wyd. Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu z siedzibą we Wrocławiu oraz Akademia Muzyczna im. K.Lipińskiego we Wrocławiu, Wrocław 2017, s. 145-170
STRESZCZENIE
W artykule przedstawiam, omawiam i analizuję 15 wybranych arii Alessandro Scarlattiego. Wyboru dokonałem tak, aby zebrać materiał muzyczny o niedużym stopniu trudności wykonawczych- odpowiednim do rozpoczynania nauki śpiewu a równocześnie o wysokich walorach dydaktycznych. Przedstawiam krótką analizę poszczególnych arii: zamieszczam tłumaczenia tekstów, opisuję muzyczną strukturę kompozycji i zwracam uwagę na istotne cechy melodyki. W drugiej części artykułu opisuję wybrane umiejętności wokalne (należące raczej do zadań podstawowych), takie jak: łączenie dźwięków, rozśpiewywanie długich nut, utrzymywanie podparcia oddechowego, utrzymywanie wysokiej pozycji głosu, odpowiednie wykonywanie skoków interwałowych, kształtowanie elastyczności frazy muzycznej. W omówionych kompozycjach wskazuję wyodrębnione fragmenty, które mogą posłużyć do kształcenia wyszczególnionych wyżej umiejętności. Prezentuję również konkretne metody pracy z uczniem, jako propozycję działania prowadzącą do ich wypracowania. Analizując własne doświadczenie pedagogiczne (pracę z uczniami nad poszczególnymi ariami) stwierdzam, że utwory Scarlattiego zawierają nagromadzenie niezmiernie wartościowego materiału melodycznego, sugerującego młodemu śpiewakowi prawidłowe rozwiązania warsztatowe i właściwie kierunkujące jego rozwój wokalny w początkowej fazie nauki.
autor: Maciej Gallas, rozdział: "Muzyka wokalna Jana Karola Galla" [w:] Pazurik M. (red.), Cantus Choralis Slovaca 2016. Zbornik materialov z XII. Medzinarodneho sympozia o zborovom speve v Banskej Bystrici, wyd. Univerzita Mateja Bela v Banskej Bystrici, 2017, s. 51-59
STRESZCZENIE:
Autor przedstawia sylwetkę kompozytora ze szczególnym uwzgędnieniem jego twórczości wokalnej. Następnie poddaje analizie następujące pieśni (pod względem poszczególnych elementów dzieła muzycznego, związków słowno- muzycznych oraz zagadnień wykonawczych):
Barkarola op.13 nr 3, Zaczarowana królewna op. 18 nr 1, Wracaj op. 25 nr 1, Serenada op. 25 nr 3, Dziewczę z buzią jak malina op. 1 nr 3, Pod okienkiem, Ukrywać się nie przyda, Śpiewka żołnierska, Poleciały pieśni moje op. 14 nr 2, Pierzchnęły zniknęły op. 26 nr 1, Nie będę cię rwała op. 15 nr 1
Pieśni J.K. Galla stanowią wartościowy materiał muzyczny zarówno dla koncertującego śpiewaka, jak i dla pedagoga wokalistyki. Cenne są kompozycje w postaci prostych, zwrotkowych pieśni w języku polskim, od których można rozpoczynać kształcenie głosu. Istotny walor dydaktyczny pieśni Galla wynika wprost z faktu, że kompozytor był równocześnie pedagogiem śpiewu, reprezentującym założenia stylistyczne włoskiej szkoły śpiewu. Jego dorobek w zakresie piśni solowej obejmuje 89 utworów; 40 najwartościowszych i najbardziej popularnych zostało wydanych w postaci dwóch zeszytów przez wydawnictwo PWM (1957 r. i 1962 r.).
